Thông tin cần biết về đốt sóng cao tần điều trị ung thư gan

Đốt sóng cao tần điều trị ung thư gan là phương pháp mới được đánh giá có nhiều ưu điểm vượt trội so với các phương pháp điều trị ung thư gan khác. Tất cả các thông tin về phương pháp này sẽ có trong bài viết dưới đây

1. Đốt sóng cao tần điều trị ung thư gan là gì?

Đốt sóng cao tần điều trị ung thư gan (viết tắt RFV) là phương pháp tiêu diệt các tế bào ung thư bằng nhiệt được sinh ra do tác động của dòng điện xoay chiều có tần số cao.

Sóng cao tần sử dụng trong điều trị ung thư gan có tần số 300-500MHz

2. Nguyên lý hoạt động của máy đốt u gan bằng sóng cao tần

Mô dễ dàng bị phá hủy vĩnh viễn ở nhiệt độ cao.

Nhiệt độ từ 46-60 độ C muốn gây tổn thương cho tế bào thì cần thời gian dài. 

Từ 60-100 độ C, protein trong tế bào bị đông tụ gần như ngay lập tức. 

Nhiệt độ trên 100 độ C, chất lỏng trong mô bị sôi lên tạo ra luồng khí có tác dụng cách điện và làm giảm hiệu quả của phương pháp đốt sóng cao tần

 Do đó, nhiệt độ lý tưởng nhất để tiêu diệt khối u gan bằng máy đốt sóng cao tầng là từ 60-100 độ C.

Máy đốt sóng cao tần điều trị ung thư gan hoạt động theo nguyên lý sau: 

1 đầu kim điện cực được đặt tại vị trí trung tâm của khối u. Dòng điện xoay chiều có tần số 300-500 MHz từ máy được truyền vào khối u thông qua 1 điện cực kim khác. Sóng cao tần được truyền vào đầu kim điện cực sẽ kích thích các phân tử trong tổ chức chuyển động hỗn loạn và sinh ra nhiệt. 

Nhiệt tạo ra từ 60-100 độ C đủ để tiêu diệt tế bào ung thư.

3. Chỉ định của đốt sóng cao tần

Do hạn chế về thiết bị mà hiện nay phương pháp đốt sóng cao tần hầu như chỉ được chỉ định với các khối u có kích thước nhỏ:

• Với máy đốt sóng cao tần 1 điện cực: được chỉ định để điều trị các khối u gan nguyên phát hay thứ phát có kích thước dưới 3.5cm, điều trị được tối đa 3 khối u.

• Với máy nhiều điện cực được đồng bộ hóa thì có thể được áp dụng với các khối u có đường kính 6-7cm
• Với các khối u có kích thước lớn hơn thì có thể phối hợp với các phương pháp khác như hóa trị liệu, nút mạch gan hóa chất

Hi vọng trong tương lai sẽ có nhiều thế hệ máy cao tần được phát minh và áp dụng nhằm mục đích mở rộng chỉ định với các khối u lớn 

4. Chống chỉ định

Chống chỉ định tuyệt đối phương pháp đốt sóng cao tần để điều trị ung thư gan với những bệnh nhân bị rối loạn đông máu nặng.

Chống chỉ định tương đối: Các trường hợp sau cần thận trọng khi chỉ định phương pháp này, gồm: 

• Khối u gan ở dưới vỏ cạnh các cấu trúc ống tiêu hóa 
• Người có tiền sử nối mật ruột
• Phụ nữ đang mang thai
• Bệnh nhân rối loạn tâm thần
• Người mắc bệnh phổi nặng, người bị nhiễm trùng
• Khối u gần mạch máu lớn, ngoài màng tim, cơ hoành.

5. Quy trình điều trị ung thư gan bằng sóng cao tần

Điều trị ung thư gan cho bệnh nhân bằng sóng cao tần được tiến hành theo trình tự 3 bước như sau: 

Giai đoạn chuẩn bị

• Chuẩn bị bệnh nhân: Bác sĩ có trách nhiệm giải thích rõ ràng cho bệnh nhân về quy trình thực hiện, ưu nhược điểm và những biến chứng có thể xảy ra. Bệnh nhân cần ký cam kết đồng ý trước khi tiến hành thủ thuật. 
• Chuẩn bị dụng cụ: máy siêu âm, máy đốt sóng cao tần, máy chụp mạch số hóa xóa nền, kim đốt sóng. Các vật tư tiêu hao khác như toan, gạt vô khuẩn, thuốc tê, thuốc giảm đau,…

Quá trình tiến hành: 

• Bệnh nhân được gắn các thiết bị theo dõi nhịp tim, huyết áp, mạch trong suốt quá trình thực hiện
• Tiến hành sát khuẩn tại chỗ vùng da dự kiến luồn kim điện cực.
• Gây tê tại chỗ vùng da tiến hành thủ thuật
• Dưới hướng dẫn của siêu âm và chụp số hóa xóa nền, tiến hành chọc kim điện cực xuyên qua da vào vị trí khối u. Điều chỉnh để kim điện cực nằm ở trung tâm khối u
• Tiến hành khởi động máy đốt sóng cao tần để thực hiện đốt khối u. Tùy theo kích thước khối u mà thời gian thực hiện dao động từ 8-12 phút. 
• Đốt đường ra trong quá trình rút kim ra ngoài. 

Nhận định kết quả: Khối u được phá hủy hoàn toàn và không làm tổn thương các cơ quan xung quanh. Diện tích phá hủy phụ thuộc vào các bóng khí quanh đầu kim được sinh ra trong quá trình đốt, thường rộng hơn diện tích khối u 1-1.5cm

6. Ưu điểm và hạn chế của phương pháp

6.1. Ưu điểm

• Đốt sóng cao tần điều trị ung thư gan là phương pháp xâm lấn tối thiểu, giúp hạn chế được các nguy cơ so với phương pháp phẫu thuật như nhiễm trùng vết mổ, xuất huyết trong và sau phẫu thuật,…
• Thời gian thực hiện thủ thuật nhanh chóng (chỉ từ 8-12 phút)
• Bệnh nhân hồi phục nhanh chóng, có thể hoạt động bình thường ngay sau khi kết thúc quá trình điều trị 
• Kỹ thuật thực hiện đơn giản, ít biến chứng, hạn chế làm tổn thương các mô lành xung quanh so với các phương pháp khác.

6.2. Hạn chế của phương pháp đốt sóng cao tần

• Bệnh nhân có thể gặp một số tác dụng phụ như đau, buồn nôn, nóng rát do nhiệt tạo ra phá hủy các mô xung quanh.
• Ít hiệu quả với các khối u có kích thước lớn do thiết bị còn hạn chế
• Chi phí khá cao
• Bệnh có thể tái phát sau điều trị 

Với những ưu điểm và hiệu quả đã được chứng minh, đốt sóng cao tần điều trị ung thư gan có thể được sử dụng như phương pháp điều trị chính với những khối u có kích thước nhỏ. Hi vọng trong tương lai không xa, nhiều thế hệ máy đốt sóng cao tần sẽ được phát minh để mở rộng phạm vi chỉ định điều trị hơn.