Liệu pháp nhắm trúng đích trong điều trị các loại ung thư

 848 lượt xem
5/5 - (1 bình chọn)

Cùng với sự phát triển của y học, nhiều phương pháp điều trị ung thư mới được nghiên cứu, phát triển và áp dụng. Trong đó phải kể đến liệu pháp nhắm trúng đích. Cùng tìm hiểu chi tiết về liệu pháp này qua bài viết dưới đây, đừng bỏ qua nhé!

Liệu pháp nhắm trúng đích trong điều trị ung thư
Liệu pháp nhắm trúng đích trong điều trị ung thư

1. Liệu pháp nhắm trúng đích là gì?

Liệu pháp nhắm trúng đích trong điều trị ung thư (Targeted therapy) là phương pháp sử dụng các thuốc tác động vào gen hay protein chuyên biệt ở tế bào ung thư. Các gen hay protein này kiểm soát sự phát triển, phân chia và lan rộng của tế bào ung thư.

Liệu pháp này là chính là nền tảng của y học chính xác, là một phương pháp điều trị cơ quan và quan trọng trong điều trị đa mô thức ung thư. Thông qua các nghiên cứu về thay đổi DNA và protein gây ung thư, các nhà khoa học có thể thiết kế các liệu pháp nhắm trúng mục tiêu là các protein này tốt hơn.

2. Cơ chế của liệu pháp nhắm trúng đích điều trị ung thư

Khác với hóa trị liệu thường giết chết tất cả các tế bào phát triển và phân chia nhanh chóng trong đó có thể có cả các tế bào khỏe mạnh. Liệu pháp nhắm trúng đích điều trị ung thư lại can thiệp vào các protein cụ thể giúp khối u phát triển và lan rộng.

Giúp hệ thống miễn dịch tiêu diệt tế bào ung thư dễ dàng hơn

Một số tế bào ung thư có thể lẩn tránh khỏi hệ miễn dịch của cơ thể, nhờ vậy mà nó có thể phát triển mạnh mẽ. Một số liệu pháp trúng đích có thể đánh dấu các tế bào ung thư để hệ thống miễn dịch dễ dàng phát hiện và tiêu diệt chúng.

Ngoài ra, các liệu pháp nhắm trúng đích khác có tác dụng tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch của cơ thể để chống lại các tế bào ung thư.

Giúp hệ thống miễn dịch phát hiện và tiêu diệt tế bào ung thư dễ dàng hơn
Giúp hệ thống miễn dịch phát hiện và tiêu diệt tế bào ung thư dễ dàng hơn

Ngăn cản quá trình tế bào ung thư phát triển

Protein trên bề mặt tế bào có chức năng nhận các tín hiệu để nhắc tế bào phân chia. Khi cơ thể cần và phát ra tín hiệu tới protein trên bề mặt tế bào bình thường thì chúng mới phân chia tạo tế bào mới.

Tế bào ung thư có sự thay đổi protein trên bề mặt và làm gián đoạn các tín hiệu được truyền tới. Do vậy, tế bào phân chia một cách không có trật tự. Một số liệu pháp nhắm trúng đích sẽ ngăn chặn các protein kích thích tế bào phân chia, nhờ đó làm chậm sự phát triển không kiểm soát của tế bào ung thư.

Cắt đứt tín hiệu hình thành mạch máu

Để phát triển và lan rộng, khối u cần các mạch máu mới hình thành. Một liệu pháp trúng đích được sử dụng là thuốc ức chế sự hình thành mạch máu. 

Liệu pháp này được thiết kế để can thiệp vào các tín hiệu từ khối u, ngăn chặn việc tạo ra các mạch máu. Lúc này khối u có nguồn “dinh dưỡng” chúng sẽ không thể gia tăng về kích thước, khối u vẫn nhỏ. Nếu nó đã có nguồn cung cấp máu, liệu pháp này có thể làm chết các mạch máu, khiến khối u bị “co” lại

Cung cấp các chất tiêu diệt tế bào ung thư

Sử dụng kháng thể đơn dòng kết hợp với các chất diệt tế bào ung thư như độc tố, thuốc xạ trị hoặc hóa trị. Các kháng thể đơn dòng này gắn vào các mục tiêu trên bề mặt tế bào ung thư, khiến chúng hấp thụ chất tiêu diệt tế bào và chết đi. Những tế bào không phải là mục tiêu sẽ không bị tổn hại.

Cung cấp kháng thể đơn dòng gắn vào bề mặt tế bào ung thư
Cung cấp kháng thể đơn dòng gắn vào bề mặt tế bào ung thư

Gây chết tế bào ung thư

Các tế bào bình thường trong cơ thể đều trải qua quá trình chết theo chương trình khi chúng bị hư hỏng hoặc không còn cần thiết. Tế bào ung thư lại không tuân theo quá trình chết này. Một số liệu pháp nhắm trúng đích có thể làm cho tế bào ung thư trải qua quá trình chết tế bào.

Ngăn chặn cung cấp hormone cần thiết để khối u phát triển

Hormone đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của một số bệnh ung thư như ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt. Liệu pháp hormon trong điều trị ung thư cũng có thể được xem là một loại liệu pháp nhắm trúng đích.

Nó hoạt động theo 2 cơ chế, một là ngăn cơ thể tạo ra các hormon cụ thể. Một cơ chế khác là ngăn chặn sự tác động của các hormon lên tế bào, trong đó có các tế bào ung thư.

3. Phân loại

Hầu hết liệu pháp nhắm trúng đích được điều chế và dùng dưới dạng kháng thể đơn dòng hoặc thuốc phân tử nhỏ

  • Thuốc phân tử nhỏ: Chúng có kích thước đủ nhỏ để xâm nhập vào bên trong tế bào một cách dễ dàng. Vì thế các thuốc này được sử dụng khi điều trị các mục tiêu nằm trong tế bào. Thường là các thuốc dùng theo đường uống.
  • Kháng thể đơn dòng: Còn được gọi là kháng thể trị liệu, chúng có bản chất là các protein sản xuất trong phòng thí nghiệm. Những protein này đã được nghiên cứu để gắn với đích đặc hiệu của tế bào ung thư. 

Một số kháng thể đơn dòng mang độc tới tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chặn tế bào ung thư phát triển. Một số khác lại đánh dấu tế bào ung thư để giúp hệ miễn dịch dễ dàng phát hiện và phá hủy chúng tốt hơn.

Kháng thể đơn dòng
Kháng thể đơn dòng

4. Chỉ định của liệu pháp nhắm trúng đích

Mỗi loại ung thư có đặc điểm của các tế bào ung thư khác nhau. Vì vậy tùy vào loại ung thư người bệnh mắc phải và mục tiêu cần nhắm tới mà có các thuốc điều trị đích phù hợp.

Hầu hết các loại ung thư đều cần xét nghiệm sinh học phân tử hoặc hóa mô miễn dịch để kiểm tra sự phù hợp của thuốc điều trị đích. Ví dụ như:

  • Điều trị ung thư phổi có đột biến gen EGFR (+): Dùng các thuốc phân tử nhỏ như Gefitinib (Iressa), Erlotinib (Tarceva).
  • Điều trị ung thư đại tràng di căn ở bệnh nhân không có đột biến RAS, BRAF (wild type): Dùng thuốc Cetuximab (Erbitux)
  • Ung thư vú có thụ thể Her2 (+): Sử dụng thuốc Trastuzumab

Một số ung thư không cần xét nghiệm như ung thư đại trực tràng, ung thư buồng trứng, ung thư cổ tử cung giai đoạn di căn.

5. Các xét nghiệm trước khi điều trị đích

Các xét nghiệm phát hiện đột biến gen trước khi điều trị đích được thực hiện dựa trên 2 phương pháp là sinh học phân tử và/hoặc hóa mô miễn dịch (phát hiện sản phẩm protein đột biến)

  • Xét nghiệm sinh học phân tử: Phương pháp này phát hiện các đột biến gen dựa trên nguyên lý PCR. Hiện nay có một phương pháp phát hiện đột biến gen mới hiện đại được sử dụng là giải trình tự gen thế hệ mới (Next generation sequencing)
  • Xét nghiệm hóa mô miễn dịch: Nguyên lý của phương pháp này là kháng nguyên – kháng thể phát hiện sản phẩm protein đột biến. Phương pháp được áp dụng trong xác định HER2 ở ung thư vú và ung thư dạ dày
Xét nghiệm hóa mô miễn dịch
Xét nghiệm hóa mô miễn dịch

6. Tác dụng phụ của liệu pháp nhắm trúng đích

Khi lần đầu tiên nghiên cứu thành công liệu pháp nhắm trúng đích, các nhà khoa học cho rằng phương pháp này sẽ ít độc hại hơn hóa trị. Sau quá trình thử nghiệm và áp dụng, đã phát hiện được liệu pháp này cũng có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.

Tác dụng phụ ở từng bệnh nhân sẽ khác nhau tùy thuộc vào liệu pháp được sủ dụng và cách cơ thể phản ứng với nó, phổ biến là tiêu chảy và các vấn đề về gan. Ngoài ra có thể có các tác dụng không mong muốn khác bao gồm:

  • Vấn đề về đông máu và chậm lành vết thương
  • Huyết áp cao
  • Mất màu tóc
  • Thay đổi ở móng tay
  • Mệt mỏi
  • Lở miệng
  • Các vấn đề về da: Phát ban, khô da

Một số trường hợp hiếm có thể xuất hiện các lỗ thủng xuyên qua thành thực quản, ruột non, dạ dày, ruột già, túi mật hoặc trực tràng

7. Hạn chế của phương pháp

Liệu pháp nhắm trúng đích có một số nhược điểm, bao gồm:

  • Kháng thuốc: Các tế bào ung thư sau một thời gian có thể trở nên kháng thuốc điều trị trong liệu pháp nhắm mục tiêu. Kháng thuốc xảy ra khi mục tiêu chính bị thay đổi hoặc liệu pháp không thể tương tác với nó. Việc này cũng có thể xảy ra khi tế bào ung thư tìm ra cách phát triển mới mà không cần phụ thuộc vào mục tiêu

Do đó, liệu pháp nhắm trúng đích có thể hiệu quả tốt nhất khi kết hợp cùng nhiều loại liệu pháp trúng đích hoặc phương pháp điều trị ung thư khác.

Tế bào ung thư kháng thuốc
Tế bào ung thư kháng thuốc
  • Khó phát triển thuốc cho một số đối tượng
  • Gây ra tác dụng phụ: Mức độ ảnh hưởng của các tác dụng phụ phụ thuộc vào loại điều trị được áp dụng và cách phản ứng của cơ thể trước liệu pháp điều trị.

Để hạn chế tác dụng phụ của liệu pháp, người bệnh nên sử dụng các sản phẩm hỗ trợ điều trị. Kibou Fucoidan và Kuren là hai sản phẩm được nhiều người sử dụng và đã được chứng minh về hiệu quả hỗ trợ điều trị ung thư, giảm thiểu các tác dụng phụ của các liệu pháp. Đồng thời còn ngăn chặn các tế bào ung thư phát triển và di căn.

Tìm hiểm thêm về các vấn đề liên quan tới bệnh lý ung thư, liên hệ ngay hotline miễn cước 1800 6527 hoặc nhắn tin Zalo/Facebook để gặp các dược sĩ, bác sĩ của chúng tôi. 

5/5 - (1 bình chọn)
Sản phẩm gợi ý

Mời bạn tham khảo một số sản phẩm gợi ý từ hotroungthu.vn

Có thể bạn quan tâm:

Mời bạn bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.