Hướng dẫn kiểm soát rối loạn giấc ngủ ở bệnh nhân ung thư
Rối loạn giấc ngủ ở bệnh nhân ung thư gây ra nhiều ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị và khả năng phục hồi của người bệnh. Vậy nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ là do đâu? Cách hạn chế tình trạng này? Bài viết dưới đây sẽ trả lời giúp bạn những thắc mắc này.
Xem nhanh
1. Rối loạn giấc ngủ là gì?
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng vì nó giúp phục hồi mọi mặt của cơ thể, đặc biệt là trong quá trình điều trị bệnh nhân ung thư.
Theo đó, mất ngủ là bệnh rối loạn giấc ngủ được đặc trưng bởi tình trạng khó đi vào giấc ngủ hoặc ngủ nhưng nửa tỉnh nửa mê. Mất ngủ có thể làm trầm trọng thêm các biến chứng ung thư như đau đớn, suy nhược, trầm cảm hoặc lo lắng.
Mất ngủ cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng chống ung thư của bạn hoặc góp phần gây ra cảm giác tâm lý cô đơn, cách biệt.
Bệnh nhân ung thư bị mất ngủ có thể có một hoặc nhiều triệu chứng sau:
- Khó ngủ và dễ thức dậy trong khi ngủ
- Thức dậy nhiều lần trong đêm
- khó ngủ sau khi thức dậy
- Cảm thấy mệt mỏi vào ngày hôm sau
- Cảm thấy bồn chồn và lo lắng khi đến giờ đi ngủ
2. Nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ ở bệnh nhân ung thư
Được biết, có rất nhiều nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ ở bệnh nhân ung thư như:
2.1. Do khối u
Rối loạn giấc ngủ có thể xảy ra với bất kỳ ai, nhưng ước tính có đến một nửa số bệnh nhân ung thư gặp vấn đề về giấc ngủ.
Các chuyên gia cho biết rối loạn giấc ngủ phổ biến hơn ở bệnh nhân ung thư do sự hình thành khối u. Các khối u có thể gây ra các triệu chứng như đau, ho, khó thở, sốt, mệt mỏi, các vấn đề về bàng quang, tiêu hóa (táo bón, buồn nôn, tiêu chảy, v.v.), ngứa, mệt mỏi và khiến bệnh nhân khó đi vào giấc ngủ và không ngủ được sâu giấc.
2.2. Tác dụng phụ của điều trị
Trong quá trình điều trị ung thư, dưới tác dụng của các liều thuốc cực mạnh kèm theo hóa trị khiến bệnh nhân có thể gặp phải các tác dụng phụ khó chịu như đổ mồ hôi đêm, bốc hỏa, đau nhức, tiêu chảy, táo bón, buồn nôn, tâm trạng thất thường, rối loạn hô hấp, cơ thể mệt mỏi, suy nhược…
Các triệu chứng này có thể khiến bệnh nhân khó ngủ, trằn trọc cả đêm không ngủ được.
2.3. Ảnh hưởng của các loại thuốc điều trị
Ngoài những nguyên nhân kể trên thì những người mắc bệnh ung thư bị mất ngủ, chu kỳ thức giấc thất thường là do một số loại thuốc điều trị ung thư.
Một số loại thuốc thường được sử dụng trong quá trình điều trị ung thư như thuốc giao cảm, an thần, vitamin, corticosteroid,… có thể gây ra một số ảnh hưởng xấu đến giấc ngủ. Sử dụng lâu dài loại thuốc này có thể gây ra một số vấn đề liên quan đến giấc ngủ. Ngoài ra, một số loại thuốc sau đây có thể gây rối loạn giấc ngủ:
- Methyldopa.
- Atenolol.
- Thuốc chống co giật (phenytoin).
- Uống thuốc tránh thai
- Thuốc an thần và thuốc ngủ (secobarbital natri, glutethimide, pentobarbital, benzodiazepin, chloral hydrate và amobarbital natri).
- Chất ức chế monoamine oxydase.
- Sử dụng rượu, bia chất kích thích và chất gây nghiện
2.4. Vấn đề về tâm lý, nằm viện lâu ngày
Sống trong môi trường bệnh viện, việc đảm bảo giấc ngủ đủ giấc và chất lượng rất khó khăn. Hầu hết bệnh nhân ung thư đều phải nằm viện điều trị dài ngày khiến ảnh hưởng lớn đến giấc ngủ. Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bệnh nhân, chẳng hạn như:
- Giờ làm việc của bệnh viện: Giấc ngủ có thể bị gián đoạn khi y tá hoặc bác sĩ đang thực hiện kiểm tra, khám nghiệm, dùng thuốc hoặc điều trị.
- Môi trường bệnh nhân: Bệnh nhân có thể bị ảnh hưởng bởi mùi bệnh viện, nhiệt độ phòng, tiếng ồn xung quanh, v.v.
Ngoài ra, hầu hết bệnh nhân ung thư đều cảm thấy lo lắng, hoảng sợ và căng thẳng khi đối mặt với tình hình sức khỏe, tài chính và nhiều yếu tố liên quan khác. Và đây cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng rối loạn giấc ngủ ở bệnh nhân ung thư, đặc biệt là chứng mất ngủ.
3. Cách hạn chế rối loạn giấc ngủ ở bệnh nhân ung thư
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với kết quả điều trị ung thư, gây cản trở quá trình điều trị và làm các triệu chứng bệnh nặng hơn. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe của mình, người bệnh cần lưu ý một số điểm sau:
3.1. Giúp người bệnh có thói quen ngủ tốt
Tập thói quen ngủ lành mạnh sẽ giúp bạn dễ đi vào giấc ngủ hơn và có giấc ngủ ngon. Một số thói quen người bệnh nên hình thành như:
- Đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày, kể cả vào những ngày bạn không phải làm gì.
- Giữ phòng ngủ sạch sẽ, thoải mái, giữ yên tĩnh trong phòng, điều chỉnh nhiệt độ và ánh sáng thích hợp, thường xuyên giặt giũ chăn ga gối đệm, giữ ấm hợp lý.
- Bạn cũng có thể sử dụng tinh dầu để giúp bạn ngủ ngon hơn.
- Hạn chế đi tiểu đêm bằng cách uống nhiều nước trong ngày, tăng cường chất xơ, hạn chế uống nhiều nước trước khi đi ngủ và tắm rửa sạch sẽ trước khi đi ngủ.
- Không nên ngủ trưa quá nhiều, ban ngày chỉ nên ngủ khoảng 15 đến 30 phút là tốt nhất.
- Không xem tivi, điện thoại, máy tính trước khi đi ngủ và không ăn quá no trước khi đi ngủ.
- Để có giấc ngủ ngon hơn, hãy ngâm chân vào nước ấm để cơ thể được thư giãn.
3.2. Chế độ ăn uống phù hợp
Chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng đối với chất lượng giấc ngủ của con người, đặc biệt là ở bệnh nhân ung thư. Người bệnh cần chú ý thiết lập cho mình một thực đơn ăn uống khoa học, lành mạnh để hạn chế tình trạng rối loạn giấc ngủ kéo dài. Một số cân nhắc, chẳng hạn như:
- Chọn thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, giàu vitamin và khoáng chất.
- Cân bằng lượng dung nạp các chất dinh dưỡng vào cơ thể mỗi ngày.
- Ăn nhiều rau xanh và hoa quả tươi để bổ sung chất xơ, tăng cường sức đề kháng.
- Đảm bảo ăn đủ 3 bữa vào ban ngày nhưng không nên ăn quá no vào ban đêm.
- Hạn chế ăn đồ cay, nhiều dầu mỡ và không ăn quá nhiều thực phẩm đóng gói, thực phẩm chế biến sẵn.
- Không lạm dụng thực phẩm hoặc đồ uống có chứa nhiều caffein.
- Không bao giờ uống rượu, hút thuốc hoặc sử dụng các chất gây nghiện.
Bạn có thể tìm hiểu chi tiết: Bật mí những thực phẩm bệnh nhân ung thư nên ăn
3.3. Tập thể dục
Các chuyên gia cho rằng, thói quen tập thể dục mỗi ngày không chỉ giúp nâng cao sức đề kháng cho cơ thể mà còn giúp cải thiện tâm trạng và đẩy lùi những suy nghĩ tiêu cực. Chỉ cần 30 phút mỗi ngày luyện tập có thể giúp giải tỏa mọi căng thẳng và khiến cơ thể thư thái, dễ chịu hơn.
Tuy nhiên, đối với bệnh nhân ung thư, họ chỉ có thể lựa chọn các phương pháp tập luyện đơn giản tùy theo tình trạng sức khỏe của bản thân như đi bộ, yoga, thiền… để rèn luyện sức khỏe. Đồng thời, người bệnh không nên cố gắng vận động quá sức, nhất là khoảng 3 tiếng trước khi đi ngủ.
3.4. Áp dụng biện pháp thư giãn
Sức khỏe tinh thần cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của mọi người, đặc biệt là những người đang điều trị ung thư. Để giúp tâm trí trở nên cân bằng và ổn định hơn, bạn có thể thực hiện một số biện pháp thư giãn như ngồi thiền, xoa bóp, xoa bóp, tắm nước ấm, ngâm chân nước ấm, v.v.
Ngoài ra, đối với những trường hợp rối loạn giấc ngủ nặng, người bệnh cũng nên nhờ đến sự hỗ trợ của chuyên gia tâm lý. Một nhà tâm lý học sẽ giúp bệnh nhân giải quyết các vấn đề và đưa ra giải pháp để cải thiện giấc ngủ.
4. Cách đánh giá tình trạng giấc ngủ của người bệnh
Các bác sĩ tìm kiếm những nguyên nhân có thể gây rối loạn giấc ngủ và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người đó. Những người bị mất ngủ nhẹ có thể cảm thấy cáu kỉnh và khó tập trung. Người mất ngủ thường cảm thấy bồn chồn, lo lắng. Mất ngủ khiến bệnh nhân không đủ tỉnh táo để hoạt động vào buổi sáng.
Bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc ghi nhớ hướng dẫn dùng thuốc và có thể khó đưa ra quyết định. Nghỉ ngơi phục hồi năng lượng và giúp bệnh nhân đối phó tốt hơn với bệnh ung thư và các tác dụng phụ của điều trị.
Bệnh nhân ung thư cần được đánh giá thường xuyên vì rối loạn giấc ngủ có thể xấu đi nhanh chóng theo thời gian. Các bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng chung, tiền sử bệnh và kiểu ngủ của bạn, có thể bao gồm:
- Tác dụng phụ của ung thư và tác động của phương pháp điều trị đối với bệnh nhân
- Các loại thuốc bệnh nhân đang dùng, bao gồm vitamin và thuốc không kê đơn
- Cảm xúc của bệnh nhân
- …
Để giảm tình trạng mất ngủ, rối loạn giấc ngủ, bạn có thể sử dụng sản phẩm hỗ trợ KUREN FUCOIDAN. Đây là sản phẩm Fucoidan thế hệ mới với sự kết hợp của Fucoidan cùng nấm Agaricus mang lại nhiều hiệu quả điều trị hơn. Không chỉ tiêu diệt tế bào ung thư, sản phẩm còn giúp tăng cường hệ miễn dịch của người bệnh nhờ đó giảm các tác dụng phụ.
Mời bạn tham khảo một số sản phẩm gợi ý từ hotroungthu.vn
