Xạ trị điều biến liều (IMRT) và những thông tin cần biết
Nhiều phương pháp xạ trị được nghiên cứu và áp dụng trong điều trị ung thư nhằm mang lại hiệu quả cao, hạn chế tác dụng phụ. Xạ trị điều biến liều IMRT cho phép chiếu bức xạ trực tiếp vào khối u, giảm tác động tới các tế bào bình thường. Tìm hiểu chi tiết hơn về phương pháp này qua bài viết dưới đây nhé!
Xem nhanh
1. Xạ trị điều biến liều là gì?
Xạ trị điều biến liều có tên tiếng anh là Intensity Modulated Radiation Therapy (IMRT), là kỹ thuật tiên tiến dùng máy gia tốc tuyến tính để đưa liều bức xạ tác động chính xác tới khối u.
Thông qua phần mềm lập kế hoạch ngược (Inverse planning) chia các chùm các trường chiếu thành nhiều chùm tia nhỏ (beamlet). Từ đó điều khiển và kiểm soát cường độ của các chùm tia này, đảm bảo phân bố liều chính xác theo yêu cầu cần điều trị, hạn chế tác động tới những mô lành xung quanh.
2. Cơ chế hoạt động của xạ trị IMRT
Xạ trị IMRT sử dụng hình ảnh của khối u để thiết kế các chùm năng lượng để tiêu diệt nó. Trước điều trị, bác sĩ sẽ chụp CT, MRI hoặc PET để xác định vị trí, kích thước và hình dạng khối u.
Tiếp đó, bác sĩ sẽ điều chỉnh chùm tia để chúng có cường độ khác nhau, cho phép tinh chỉnh chính xác để khối u có nồng độ tế bào cao hơn sẽ nhận được nhiều liệu lượng phóng xạ hơn. Ngược lại, phần tế bào khỏe mạnh sẽ nhận được lượng phóng xạ thấp hơn.
3. Xạ trị điều biến liều áp dụng trong trường hợp nào?
Hiện nay, theo thống kê tại các trung tâm xạ trị tiên tiến, xạ trị điều biến liều IMRT được áp dụng cho 50 – 60% người bệnh ung thư có chỉ định điều trị bằng tia xạ.
Với nhiều ưu điểm so với các phương pháp xạ trị thông thường khác như xạ trị VMAT, xạ trị proton,…xạ trị IMRT được sử dụng khi thể tích điều trị lớn hoặc khối u nằm ở vùng nhiều cơ quan quan trọng như trung thất, tiểu khung và đầu – cổ.
Xạ trị điều biến liều được áp dụng trong điều trị các loại ung thư:
- Ung thư vùng đầu cổ (hốc miệng, vòm hầu)
- Ung thư vùng chậu (tử cung, cổ tử cung, trực tràng)
- Ung thư phổi
- Ung thư thực quản
- Ung thư tiền liệt tuyến
- Ung thư mô mềm
- Ung thư ở trẻ em
4. Quy trình xạ trị điều biến liều IMRT
Quá trình điều trị bằng IMRT theo các bước sau:
- Bước 1: Trước khi tiến hành điều trị, bệnh nhân được bác sĩ khám và hội chẩn phác đồ điều trị phù hợp nhất.
- Bước 2: Bệnh nhân được chụp CT mô phỏng ở tư thế điều trị, các kỹ thuật viên sẽ dùng các dụng cụ mô phỏng để cố định tư thế điều trị của người bệnh. Đây phải là tư thế thoải mái nhất và dễ dàng lặp lại nhiều lần trong suốt quá trình điều trị.
Hình ảnh CT chụp được là CT mô phỏng, dùng để xây dựng hình ảnh 3D của bệnh nhân trên hệ thống lập kế hoạch xạ trị.
- Bước 3: Bác sĩ dựa vào hình ảnh CT mô phỏng kết hợp với hình ảnh MRI hoặc PET/CT để xác định thể tích điều trị và các cơ quan lành tính
- Bước 4: Bác sĩ và kỹ sư vật lý cùng trao đổi, lập kế hoạch điều trị. Kỹ thuật lập kế hoạch ngược cho phép máy tính tự động tối ưu hóa số lượng trường chiếu, góc chiếu và tốc độ di chuyển MLC
- Bước 5: Kỹ sư vật lý tiến hành kiểm chuẩn kế hoạch trước khi bắt đầu điều trị
- Bước 6: Cố định vị trí chính xác của bệnh nhân trên bàn điều trị
- Bước 7: Chụp X – quang kỹ thuật số hoặc chụp cắt lớp với chùm tia hình nón giúp đảm bảo vị trí chính xác thể tích xạ trước mỗi lần phát tia xạ để điều trị. Thực hiện đối chiếu hình ảnh trước điều trị với hình ảnh mô phỏng khi lập kế hoạch điều trị, điều chỉnh vị trí – tư thế của BN sao cho phù hợp với mô phỏng.
- Bước 8: Theo dõi bề mặt da của bệnh nhân tại vị trí điều trị, ngừng phát tia nếu bệnh nhân lệch khỏi vị trí điều trị. Trong suốt quá trình xạ trị điều biến liều, luôn theo dõi bệnh nhân qua màn hình camera và các thông số trên màn hình điều trị.
Thông thường, thời gian mỗi buổi xạ trị điều biến liều là từ 15 – 20 phút, một đợt kéo dài từ 5 – 7 tuần tùy thuộc vào loại ung thư cần điều trị.
5. Ưu nhược điểm của xạ trị điều biến IMRT
Kỹ thuật xạ trị IMRT có nhiều ưu điểm so với xạ trị thông thường và cũng có nhiều nhược điểm riêng.
Ưu điểm
IMRT cho phép các chùm tia bức xạ chiếu chính xác và nhiều nhất vào khối u, tăng hiệu quả điều trị. Trong khi đó các cơ quan lành xung quanh lại chỉ bị nhận bức xạ ít nhất nên được bảo vệ tối ưu, giảm các tác dụng không mong muốn
Nhược điểm
Do có sự chênh lệch lớn giữa thể tích điều trị và các tế bào khỏe mạnh xung quanh nên đòi hỏi sự chính xác trong quá trình điều trị và cần kết hợp với hướng dẫn hình ảnh
Bệnh nhân vẫn có thể gặp phải một số tác dụng phụ của xạ trị như:
- Mệt mỏi, chán ăn
- Buồn nôn, nôn
- Viêm da
- Viêm niêm mạc
- Rối loạn tiêu hóa
- Rối loạn tiểu tiện
Đa số chúng để ở mức độ nhẹ và hồi phục sau 1 – 2 tuần kể từ khi kết thúc điều trị. Cũng có những bệnh nhân phải mất 1 hoặc 2 tháng mới cảm thấy tốt hơn. Thời gian này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như liều lượng bức xạ, bộ phận cơ thể được chiếu tia xạ, tần suất điều trị,…
6. Chăm sóc trong quá trình phục hồi
Trong quá trình điều trị và phục hồi, người bệnh cần được nghỉ ngơi nhiều, kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và giữ nước. Tùy thuộc vào phần cơ thể được điều trị, làn da của bạn có thể bị ảnh hưởng như nhạy cảm với ánh sáng mặt trời. Lúc này bạn nên:
- Mặc quần áo rộng rãi, thoải mái
- Dùng các sản phẩm vệ sinh cá nhân không chứa thành phần kích ứng hoặc nước hoa
- Không đắp miếng đệm sưởi ấm hoặc túi nước đá lên vùng da tiếp xúc trực tiếp với tia xạ
- Bảo vệ làn da của bạn khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời bằng cách che chắn, thoa kem chống nắng lên vùng da hở.
Để mang lại hiệu quả điều trị cao hơn, đồng thời hạn chế các tác dụng phụ, bạn có thể dùng sản phẩm bổ trợ KIBOU FUCOIDAN và KUREN FUCOIDAN. Đây là 2 sản phẩm thế hệ mới với sự kết hợp của Fucoidan cùng nấm Agaricus và nghệ đen Okinawa mang lại hiệu quả hỗ trợ điều trị cao gấp nhiều lần.
Người bệnh sau khi sử dụng 2 sản phẩm này đều cho biết không còn gặp phải các tác dụng phụ trong điều trị, chất lượng cuộc sống cũng được cải thiện. Hơn nữa, Kibou Fucoidan và Kuren Fucoidan ngăn ngừa tế bào ung thư phát triển, di căn hoặc tái phát sau điều trị.
Mời bạn tham khảo một số sản phẩm gợi ý từ hotroungthu.vn
